NECATİ KORKMAZ KİMDİR?
1985 yılından beri unutulmuş geleneksel Türk sanatları konusunda araştırmalar yapan ve tekke sanatları ve gubari hat yazımı konusunda uzmanlaşan sanatçı, kişisel çabaları ile öğrendiği bu sanatların Türkiye’deki tek temsilcisidir.
Gubari hat, gözle seçilemeyecek küçüklükteki hat yazılarının mercimek gibi minik objelerin üzerine mikroskop altında, tilki bıyığının tek bir kılından yapılmış fırçayla yazılmasıdır. Mütteka ise tefekkür bastonu olup dervişlerin 40 günlük çile dönemlerinde yatıp uyumadan birkaç saniyelik uyuklamalarla uyku halini geçiştirmek için çene altına destek yaptıkları bir tür bastondur. Bir diğer kullanım amacı da derin düşünceye dalındığında başa destek yapmaktır.
Gubari hat, gözle seçilemeyecek küçüklükteki hat yazılarının mercimek gibi minik objelerin üzerine mikroskop altında, tilki bıyığının tek bir kılından yapılmış fırçayla yazılmasıdır. Mütteka ise tefekkür bastonu olup dervişlerin 40 günlük çile dönemlerinde yatıp uyumadan birkaç saniyelik uyuklamalarla uyku halini geçiştirmek için çene altına destek yaptıkları bir tür bastondur. Bir diğer kullanım amacı da derin düşünceye dalındığında başa destek yapmaktır.
NECATİ KORKMAZ'IN DİLİNDEN GUBARÎ HAT NEDİR?
 |
| MERCİMEK TANESİ ÜZERİNE YAZILMIŞ GUBARÎ ÖRNEKLERİ |
Osmanlıca yazının Sülüs, Sülüs Kırması, Muhakkak, Reyhani, İnce Reyhani, Tevki(İcaze), Nesih, İnce Nesih, Nesih Kırması, Divani, Celi Divani, İnce Divani, Divani Kırması, Talik, İnce Talik, Talik Kırması, Rik'a, Rik'aKırması, Siyakat, gibi çeşitleri olup bunların bazıları arşiv yazıları, günlük ihtiyaç yazıları gibi amaçlarla kullanılmış, süratin esas alındığı ve hızlı yazma kaygısından dolayı estetik değeri olmayan yazılar olup bazıları da estetik gözönüne alınarak yazılmış sanat eserleridir. Bu sanata Hüsnü hat yani güzel yazı sanatı denmektedir.
Her yazı türünün kendine ait özellikleri vardır. Harflerin yazılış biçimleri, yuvarlaklıkları veya keskinlikleri ve harflerin büyüklükleri yani kalem kalınlığı gibi değişik ayırtedici özellikleri bulunmaktadır. Yazıların kalem kalınlığı normalden büyük olursa bu yazıya "celi" yazı denir. Celi yazının kalem kalınılığının üst sınırı yoktur ama en ince kalemi 1 cmden başlar. Celi arapçada iri demektir. Bir yazının normal kaleminden ince yazılmışına ise İnce yazı denir ve hangi yazı türüne aitse o yazının adı ince kelimesi ile beraber kullanılır. İnce Divani gibi. Onun da incesine "kırma" daha incesine "hurda" ve hurdaların daha da küçüğüne toz gibi anlamında gubari yazı denir.
Hurda Farsçadaki küçük anlamındaki "horde" kelimesinden gelmiştir. "Gubari" ise toz gibi anlamındadır. Hattı Gubari ise gözle zor seçilebilecek küçüklükteki toz gibi minik yazı demektir.. Posta güvercinlerine bağlanan minik kağıtlara çok yazı sığdırma çabası da bu yazıyı geliştirmiştir.Bu nedenle bu yazıya aynı zamanda "kalemül cenah (kanat kalemi) denir. Cepte taşınacak ve savaşta sancaklara takılacak kadar küçük boydaki mushafların yazımında ve içleri boş iri harflerin iç kısımlarına ayet ve hadislerin yazılmasında da Gubari kullanılmıştır.
Küçük boyutlarda yazı yazmak ile küçük boyutlarda hat çalışmak farklı şeylerdir.Hattın kendisi zor bir sanat olmakla beraber gubari hat küçüklüğünden dolayı ayrı bir zorluğa sahiptir.Gubari hattı değişik malzemeler üzerine yazıyorum ama çoklukla kullandığım malzeme mercimek tanesidir.Kesin kaynaklarına ulaşamamakla beraber şöyle bir bilgiye sahibim . Mevlevilerin derviş olabilmek için çekmek zorunda oldukları 1001 günlük çile dönemleri vardır. Bunun içinde bir 40 günlük dönem vardır ki adı "erbain " çilesidir.
Bu dönemde yatarak uyunmaz ,uyku hali çene altına destek yapılan "mütteka" isimli bir alete dayanarak geçiştirilirdi. Aynı şekilde dünya nimetlerinden uzak kalmak için sadece ölmeyecek kadar yenirdi.Edindiğim bazı bilgiler dervişlerin bu dönemde açlıklarını yatıştırmak için günde birkaç tane mercimek yuttuklarıdır. Mevlevilikte böyle önem taşıması mercimeği tercih etmek için en önemli sebebim olup ayrıca malzeme olarakta bombeli şekli çok uygundur. Dervişlerin çile döneminde kullandığı müttekanın günümüzdeki tek ustası benim.
Mercimek taneleri üzerindeki hatlarımda Abdülbaki Gölpınarlı tarafından Konya Mevlana Müzesine bağışlanmış el yazması hat örneklerini kullandım ama bunun dışında da çalışmalarım vardır.Bundan sonraki hedefim saç kılı ve incir çekirdeği üzerine hat yazmaktır.Çalışmalarım en az 6-7 saat sürmekte, hattın zorluğuna göre bu süre 3-4 günü bulabilmektedir.Kendi ürettiğim tilki bıyığının tek bir kılından meydana gelen fırça ve yine kendi icad ettiğim değişik boyalar ile mikroskop altında çalışıyorum.