THEODOR ADORNO - NEDEN HÂLÂ FELSEFE?

Başka alanlarda olduğu gibi, felsefedeki restorasyon çabaları da başarısızlığa yazgılıdır. Çünkü felsefe kendisini ideolojilerin efsunundan olduğu kadar, kültürel ağız kalabalığından da korumalıdır.

Her şeyi kapsayan bir sistem olma iddiasıyla felsefe, çılgınca bir aldanmalar dizisine dönüşme riskine girer. Felsefe her şeyi bilme iddiasından ve bütün gerçeği kendi içinde kristalleştirme fikrinden hemen vazgeçmeli, geleneğinden gelen tüm yükü sırtından atmalıdır.

Felsefenin içine düştüğü aldatmacanın yerine gerçekliği koyabilmesi, kendini çılgınca kavramlardan kurtarıp, gerçeklikle aklın bağını kurabilmesi için ödenmesi gereken bedel budur.

(Felsefe) Mutlak üzerinde bir hakimiyet kurma iddiasında olmamalıdır, bu tür kavramların hepsinden vazgeçmelidir.

İçinde yaşadığımız dünya şeyleştikçe, doğayı ardında gizlediğimiz perde kalınlaştıkça bu perdenin çevresinde dönen fikirler, bu dünyayla ve doğadaki fenomenlerle ilgili gerçek deneyimlerimiz olarak kabul edilirler.

Olguların şeyleştirilmiş maskesine duyduğu takıntılı hayranlıkla, pozitivizmin kendisi şeyleşme eğilimi göstermektedir.

Felsefenin görevi/ödevi apaçık gibi görünenlei anlaşılmaz gibi görüneni birbirinden ayırmaktır.

Çeviren: Ali Kaftan
Cogito: Adorno Özel Sayısı
Adorno: Kitle, Melankoli, Felsefe
Sayı: 36, Yaz 2003

Müfîd Ne Demektir?

İfâde eden, meramı güzel anlatan. Mânalı, mânidâr. Faydalı, faydayı mucib olan. Mütâlâsından istifade olunan.