PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK İLE RÖPORTAJ

Hasan Aksakal: Birbirinden farklı ama yer yer bir diğerini ikame etmek üzere kullanılan “kültür”, “hars”, “umran”, “uygarlık”, “medeniyet” gibi kavramlar ile düşünüp tartışıyoruz. “Medeniyet” kavramının etimolojisiyle, tarihsel seyriyle ve bugünkü karşılığıyla ne anlam arz ettiğiyle; medeniyetin ne anlama geldiğiyle başlamak isterim. “Medeniyet” deyince ne anlıyoruz?

Recep Şentürk: Medeniyet konusunda birbirinden farklı tanımlar var ve ben İbn Halduncu yaklaşımı benimseyerek, medeniyeti “toplum” olarak görüyorum. Medeniyet, içtima-i beşerîdir, içtima-i insanîdir, ümrandır. Dolayısıyla medeniyet, toplum demektir. Bu yaklaşım, Batı’da da “civilisation as society” diye karşılık bulmuştur. Bir yerde toplumsal bir örgütlenme varsa orada medeniyet vardır. Toplum ve dolayısıyla medeniyet belli bir ahlâkı, hukuku, siyaseti, örf ve âdeti içerir, belli bir iktisadî yapıyı, hiyerarşiyi, otorite ve idareyi, dolayısıyla normatif bir düzeni içerir. Bu göçebe de, yerleşik de olabilir. İbn Haldun ümranı, toplumu ikiye ayırır. Bir bedeviler; yani iktidar yapısının dışında kalanlar, iki hadari ümran; yani yönetici eliti barındıran yerleşik toplum manasında… Bunlar arasında bir akışkanlık deveran ediyor.Dolayısıyla bizim geleneğimizde böyle bir yaklaşım var ve biz de bu geleneği takip ediyoruz. “Kültür”, Batı’da üretilen ve Gökalp tarafından “Hars” diye tercüme edilen, muğlâk bir kavram. Batı’da da hâlâ tartışılan bu kelime müteradif, yani bazen biri diğerini içerir denecek şekilde kullanılmakta. Ben şahsen bu nazariyeden bakıyorum.

BU RÖPORTAJ GELENEKTEN GELECEĞE DERGİSİNİN "MEDENİYETİMİZ" DOSYA KONULU 2. SAYISINDA YAYINLANMIŞTIR.

RÖPORTAJIN DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ>>